ਯਹੂਦੀ ਕੌਮ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਪੀੜਤ, ਪਰ ਅਦਮਿ ਸ਼ੱਕਤੀ ਅਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਵਾਲੀ ਕੌਮ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੀਆਂ ਤਕਲੀਫਾਂ, ਜਨਸੰਘਾਰ ਅਤੇ ਬੇਘਰ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਅੱਜ ਯਹੂਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਅਤੇ ਵਿਕਸਿਤ ਕੌਮਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਲੇਖ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰੇਗਾ ਕਿ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਤਾਕਤਵਰ ਬਣਾਇਆ।
1. ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮੁੱਖਤਾ ਦੇਣਾ
ਯਹੂਦੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਧਰਮਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਯਹੂਦੀ ਪਰਿਵਾਰ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪੜਾਈ ਲਈ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਲਗਨਸ਼ੀਲ ਰਹੇ ਹਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਨੇਕ ਨੌਜਵਾਨ ਵਿਗਿਆਨ, ਡਾਕਟਰੀ, ਕਾਨੂੰਨ, ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਥਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚੇ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਅਬਾਦੀ ਦਾ ਕੇਵਲ 0.2% ਹੈ, ਪਰ ਨੋਬਲ ਇਨਾਮ ਜੇਤੂਆਂ ਵਿੱਚ 20% ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਯਹੂਦੀ ਹਨ।
2. ਆਤਮ-ਨਿਰਭਰਤਾ ਅਤੇ ਆਪਸੀ ਏਕਤਾ
ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਕੌਮੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਬਣਾਈਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ:
ਸਿਖਲਾਈ ਕੇਂਦਰ
ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਅਤੇ ਵੈਲਫੇਅਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ
ਮਜ਼ਹਬੀ ਅਦਾਰੇ
ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਕੌਮੀ ਪਛਾਣ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ।
3. ਆਰਥਿਕ ਤਾਕਤ ਦਾ ਵਿਕਾਸ
ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੇ ਵਪਾਰ, ਬੈਂਕਿੰਗ ਅਤੇ ਨਵੀਨ ਉਦਯੋਗਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਕੇ ਆਪਣੀ ਆਰਥਿਕ ਮਜਬੂਤੀ ਬਣਾਈ।
ਰੋਥਚਾਈਲਡ ਪਰਿਵਾਰ ਵਰਗੇ ਯਹੂਦੀ ਵਪਾਰੀ ਪੂਰਬ ਤੋਂ ਪੱਛਮ ਤੱਕ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਖਿਡਾਰੀ ਬਣੇ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ Start-up Nation (ਇਜ਼ਰਾਈਲ) ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੂੰ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾ ਦਾ ਗੜ੍ਹ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ।
4. ਇਜ਼ਰਾਈਲ – ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ
1948 ਵਿੱਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਰਾਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰਿਕ ਪਛਾਣ ਦਿੱਤੀ।
ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਸੰਘਰਸ਼, ਲੜਾਈ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿਰੁੱਧ ਖੜ੍ਹੇ ਰਹਿਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਆਪਣੀ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਤਾਕਤਵਰ ਬਣਾਇਆ।
“Iron Dome” ਵਰਗੀਆਂ ਉੱਤਮ ਰੱਖਿਆ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁੰਹ ਤੋੜਵਾਂ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ।
5. ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਮੌਕੇ ਲੱਭਣੀ ਸੋਚ
ਯਹੂਦੀ ਕੌਮ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੌਕੇ ਵਜੋਂ ਲਿਆ। ਜਦੋਂ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੂੰ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਮਿਲਿਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨ, ਕਲਾ, ਲਿਖਤ ਅਤੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਵਿਕਾਸ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ।
6. ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਅਤੇ ਕੌਮੀ ਆਤਮ-ਚੇਤਨਾ
ਯਹੂਦੀ ਕੌਮ ਆਪਣੇ ਇਤਿਹਾਸ, ਮੂਲਾਂ ਅਤੇ ਮਕਸਦ ਬਾਰੇ ਚੌਕਸ ਰਹੀ। ਇਹ ਆਤਮ-ਚੇਤਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਹੱਕ ਲਈ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋਣ ਦੀ ਤਾਕਤ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਨਤੀਜਾ
ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਕਿਸੇ ਇਕ ਗੁਣ ਜਾਂ ਰਣਨੀਤੀ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ:
ਸਿੱਖਿਆ
ਏਕਤਾ
ਆਤਮ-ਨਿਰਭਰਤਾ
ਨਵੀਨਤਾ
ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਮੌਕੇ ਵਜੋਂ ਦੇਖਣ ਦੀ ਸੋਚ
ਇਹ ਸਭ ਮਿਲ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਕੌਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।