ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਤੋਂ ਝੋਨੇ (ਧਾਨ) ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ (Direct Seeding of Rice – DSR) ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਸਾਵਣੀ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ 5 ਲੱਖ ਏਕੜ ਵਿੱਚ DSR ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਰਾਹੀਂ ਝੋਨਾ ਬੀਜਣ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। DSR ਅਪਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ₹1500 ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਬਾਸਮਤੀ ਉਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨ ਵੀ DSR ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਮਦਦ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ।
15-20% ਤੱਕ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਚਤ: ਡੀਐਸਆਰ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਚਤ ਲਈ ਮੂਲ-ਕਦਮੀ ਮੰਨੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ 113 ਬਲਾਕ ‘ਡਾਰਕ ਜ਼ੋਨ’ ਵਿੱਚ ਹਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ 600-700 ਫੁੱਟ ਹੇਠਾਂ ਚਲਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਦੀ ਲਾਗਤ ‘ਚ ਕਮੀ: DSR ਨਾਲ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਦੀ ਲਾਗਤ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ₹3500 ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।
ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੀ ਪ੍ਰਗਤੀ: 2024 ਵਿੱਚ 2.53 ਲੱਖ ਏਕੜ ਵਿੱਚ DSR ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ 2023 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 47% ਵੱਧ ਹੈ। 2024 ਵਿੱਚ 21,338 ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ₹29.02 ਕਰੋੜ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਮਦਦ ਮਿਲੀ।
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਖਪਤ ਲਈ ਸਿਰਫ਼ 2% ਤੋਂ ਘੱਟ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਬਾਕੀ ਉਤਪਾਦਨ ਕੇਂਦਰੀ ਅਨਾਜ ਭੰਡਾਰਾਂ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਝੋਨੇ ਦੀ ਲਿਫਟਿੰਗ ਅਤੇ ਗੁਦਾਮਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਆਈਆਂ, ਜਿਸ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕੇਂਦਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਤੇਜ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਮਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਝੋਨੇ ਦੀ ਲਵਾਈ ਲਈ ਪੂਰੀ ਰਣਨੀਤੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ, ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਲਿਫਟਿੰਗ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਹੱਲ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਸੰਖੇਪ:
ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਤੋਂ ਝੋਨੇ ਦੀ ਡੀਐਸਆਰ ਬਿਜਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। 5 ਲੱਖ ਏਕੜ ਦਾ ਟੀਚਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਹਰ ਕਿਸਾਨ ਨੂੰ DSR ਅਪਣਾਉਣ ‘ਤੇ ₹1500 ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਮਿਲਣਗੇ। ਇਹ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਚਤ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਦੀ ਲਾਗਤ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।